कार इन्शुरन्सचे प्रकार मराठीमधे | Types Of Motor Car Insurance in Marathi
तुम्ही कार विमा खरेदी करता तेव्हा 'कार विमा संरक्षण' ही संकल्पना समजून घेणं अत्यंत महत्त्वाचे आहे. तुम्ही जॉबवर किंवा कामावर जाण्यासाठी कार वापरता किंवा सहकुटुंब एखाद्या ठिकाणी पर्यटनाला किंवा मित्रांसोबत एखाद्या मजेशीर ड्राईव्हवर जाण्यासाठी कारचा वापर करतो. एक जबाबदार कार मालक म्हणून तुम्ही तुमचे वाहन चांगल्या स्थितीत ठेवता, रस्त्यावर चालताना वाहतुकीच्या नियमांचे पालन करता आणि उत्तम ड्रायव्हिंग सुद्धा करता त्यामुळे, अगदी चिंतामुक्त होऊन तुम्ही कार ड्रायव्हिंग चा अनुभव आणि आनंद घेऊ शकता. तुम्ही एवढी खबरदारी घेऊनही, तुमची कार रस्त्यावर अनपेक्षित आकस्मिक प्रसंगांना सामोरे जाऊ शकते, जसे की मोठे किंवा किरकोळ अपघात, कारमध्ये बिघाड, टायर फुटणे, नैसर्गिक/मानवनिर्मित आपत्ती इ.
अशा परिस्थितीत कार मालकाला आर्थिक चिंतांपासून मुक्त करण्याचा सर्वोत्तम उपाय म्हणजे कार विमा. सर्व प्रकारच्या कार विम्यांतर्गत, तुमच्या पॉलिसीच्या विशिष्ट अटी व शर्तींच्या अधीन राहून, तुमच्या कारशी संबंधित कोणत्याही दुर्दैवी घटनांमुळे उद्भवलेल्या आर्थिक नुकसानासाठी संरक्षण दिले जाते.
जेव्हा वाहनचालक / मालक कार अपघाताला सामोरे जातो, तेव्हा त्याचे पूर्ण लक्ष आघातातून बरे होण्यावर असले पाहिजे आणि झालेल्या आर्थिक नुकसानीबद्दल अनावश्यक चिंताग्रस्त होऊ नये यासाठी वाहन विमा आवश्यक आहे. अशा कोणत्याही प्रसंगावर कमीत कमी काळजीत लवकर मात करता यावी यासाठी प्रत्येक कारमालकाजवळ वाहन विमा असावा आणि तो बंद पडू नये याची काळजी घ्यावी.
भारतात कार विमा संरक्षणाचे पाच प्रकार कोणते | Types of Motor Car Insurance in India
इथे विमा संरक्षण म्हणजे उपलब्ध असलेल्या संरक्षणाचे प्रकार. पॉलिसी अंतर्गत मूलभूत संरक्षणासह (basic coverage), पॉलिसी अंतर्गत संरक्षण वाढविण्यासाठी तुम्ही अनेक ऍड-ऑन (Add-on, अतिरिक्त संरक्षण सेवा) निवडू शकता. भारतात उपलब्ध असलेले पाच प्रकारचे कार विमा संरक्षण (car insurance coverage) आणि त्यांचे फायदे आधी बघूया:
1. केवळ तृतीय-पक्ष दायित्व संरक्षण | Third-Party Liability Only Cover
या प्रकारच्या कार विमा संरक्षण अंतर्गत खालील फायदे मिळतात:
a. तृतीय पक्षांच्या खराब झालेल्या वाहनाच्या दुरुस्ती/बदलीचा खर्च
b. तृतीय पक्षांच्या हॉस्पिटलायझेशन आणि उपचारांचा खर्च
c. तृतीय पक्षांच्या मृत्यूमुळे उद्भवलेल्या दायित्वे
मोटार वाहन कायद्यानुसार, रस्त्यावर वाहन चालवण्यासाठी तृतीय पक्ष कार विमा संरक्षण (third-party car insurance coverage) आवश्यक आहे. विम्याची रक्कम ड्रायव्हिंगच्या परिस्थितीनुसार आणि तुमच्या बाजूने जास्तीत जास्त खर्च सहन करू शकेल एवढी पुरेशी असते.
2. धडकेमुळे नुकसान किंवा स्वतःचे नुकसान (OD) संरक्षण | Collision Damage or Own Damage (OD) Cover
जेव्हा तुम्ही कोलीजन डॅमेज किंवा OD कार विमा संरक्षण निवडता, तेव्हा नुकसान झालेल्या तुमच्या वाहनाच्या दुरुस्तीचा खर्च परत मिळतो. कोलीजन डॅमेज (Collision Damage) किंवा OD कार विमा संरक्षणची प्रीमियम किंमत निर्धारित करण्यासाठी, कारचे वय आणि विमा उतरवलेले घोषित मूल्य (Insured Declared Value) विचारात घेतले जाते. IDV वाहनाचे बाजार मूल्य गृहीत धरून ठरवले जाते.
जेव्हा कोलीजन डॅमेज पॉलिसी अंतर्गत दावा दाखल केला जातो, तेव्हा पॉलिसी अंतर्गत देय असलेली कमाल रक्कम IDV मधून बाजारमूल्यात झालेली घाट कमी करून दिली जाते. तुम्ही तुमचे वाहन कर्ज काढून विकत घेतले असेल तर कोलीजन डॅमेज किंवा OD कार विमा संरक्षण नक्कीच निवडावे.
ही पॉलिसी स्वतःच्या-नुकसानाची, म्हणजेच पॉलिसीधारकाच्या कारच्या नुकसानीची भरपाई देते. हे थर्ड-पार्टी कार विमा संरक्षण देत नाही. भारतामध्ये हे धोरण सप्टेंबर 2018 पासून प्रभावी आहे.
3. वैयक्तिक अपघात संरक्षण | Personal Accident Cover
वैयक्तिक अपघात कार विमा संरक्षण निवडल्यास दुर्दैवाने अपघात झाल्यानंतर स्वतःचे म्हणजेच कारचे मालक-ड्रायव्हर यांचे संरक्षण करण्यासाठी आणि वैद्यकीय खर्चापासून वाचण्यासाठी किंवा खर्च परत मिळवण्यासाठी वैयक्तिक अपघात संरक्षण (Personal Accident Cover) निवडणे अत्यंत फायद्याचे ठरते.
4. शून्य अवमूल्यन विमा (झिरो डेप) | Zero Depreciation Insurance
आपल्या देशात हे विमा संरक्षण सामान्यतः कार विमा पॉलिसींमध्ये ऍड-ऑन म्हणून दिले जाते. समजा तुमचे वाहन खराब झाले आहे आणि तुम्हाला त्याचे पार्ट बदलण्याची गरज आहे अशावेळी दावा निकाली काढण्यासाठी (claim settlement) विमा कंपनी पार्ट्सच्या अवमूल्यनाचा (मूल्य घटल्याचा) विचार करून विमा रक्कम प्रदान करते. जर आपण शून्य अवमूल्यन विमा (Zero Depreciation Insurance) घेतला असेल तर कोणतेही अवमूल्यन / कपात न होता दाव्याची पूर्ण रक्कम मिळते.
बहुतेक कार विमा कंपन्या zero dep insurance फक्त कारच्या 5 वर्षे वयापर्यंतच लागू करतात. जर नवीन कार विकत घेऊन तुम्हाला 5 वर्षे जास्त झाली असेल तर विमाकर्ता (कंपनी) या प्रकारची पॉलिसी तुमच्या कारसाठी विकत नाही. इतर विमा पॉलिसी मात्र तुम्ही निवडू शकता.
5. सर्वसमावेशक कार विमा | Comprehensive Motor Car Insurance
हे विमा संरक्षण सर्वोच्च पातळीचे संरक्षण देते कारण त्यात तृतीय पक्षांचे दायित्व, स्वत:च्या वाहनाचे नुकसान, वैयक्तिक अपघात कव्हर आणि वादळ, पूर, आग आणि चोरी यासारखे सर्व विना-धडक नुकसान यांचा समावेश होतो. एकंदरीत वरील चारही प्रकारचे विमा संरक्षण या एकाच (comprehensive insurance) मधे समाविष्ट असते. वाहन चोरीला गेल्यास किंवा त्याहून अधिक नुकसान झाल्यास IDV किंवा कारचे एकूण बाजार मूल्याएवढी विमा रक्कम परत मिळते. या विमा प्रकारात ऍड-ऑन संरक्षण निवडून पुन्हा कार विमा संरक्षण आणखी वाढवता येते.
मोटर कार विमा पॉलिसी अंतर्गत ऍड-ऑन काय असते? ऍड-ऑनचे प्रकार आणि फायदे काय? | What is Car insurance Add-on ? What are Car insurance Add-on types and their benefits?
ऍड-ऑन (Add-ons) म्हणजे मूळ विमा (basic car insurance) सोबत घेता येणारी अतिरिक्त पॉलिसी जी विमा संरक्षण वाढवतात आणि पॉलिसी अंतर्गत अधिक संरक्षण देऊ शकतात.
1. 'नो क्लेम बोनस' संरक्षण | No Claim Bonus (NCB) Protection
सर्वसाधारणपणे, तुम्ही तुमच्या पॉलिसी अंतर्गत दावा दाखल न केल्यास, तुम्ही विमा नूतनीकरणाच्या (Insurance renewal) वेळी NCB कपातीसाठी पात्र ठरता. समजा, विमा घेतल्यानंतर तुमच्या वाहनाचा अपघात झाला नाही किंवा कोणतेही नुकसान झाले नाही अश्या वेळेस आपण विमा कंपनीकडे कोणताही दावा (claim) करू शकत नाही. मग ज्यावेळेस आपण पुन्हा त्याच कंपनीकडून पुढल्या वर्षी विमा नुतनीकरण करतो त्यावेळेस कंपनी आपल्याला दावा केला नाही म्हणून बोनस देते यालाच नो क्लेम बोनस म्हणतात. हा बोनस सहसा 5, 10, 15, 20 आणि 25 टक्के या प्रकारे मिळतो. पहिल्या वर्षी दावा केला नसेल तर सहसा 5-10% बोनस मिळतो. हा बोनस आपल्याला विमा पोलिसी renew करताना भरावयाच्या रकमेतून वजा करून दिला जातो. सलग दुसऱ्या वर्षीही दावा दाखल ना केल्यास पुढल्या नुतनीकरणावेळी 15 ते 20% बोनस आणि अश्याप्रकारे त्याच्या पुढील वर्षी 25% बोनस मिळू शकतो.
परंतु तुम्ही NCB Protection Add-on घेतला असेल आणि वर्षभरात अपघाती किंवा इतर नुकसानभरपाई साठी विमा कंपनीकडे दावे दाखल केले असेल तरीही तुमचे NCB सुरक्षित राहील.
2. शून्य अवमूल्यन संरक्षण | Zero Depreciation Cover
शून्य अवमूल्यन अॅड-ऑन निवडल्यास तुम्हाला वाहनांच्या पार्ट्सच्या अवमूल्यनाबाबत कोणतेही किंमत कमी न करता संपूर्ण विमा रक्कम परत केली (settlement) जाईल. Zero Dep विम्या अंतर्गत दावा दाखल केल्यास IRDAI च्या नियमानुसार फक्त 1100/- रुपये प्रोसेसिंग फी भरावी लागते त्यानंतर वाहनांच्या नुकसानीची पूर्ण भरपाई/ दुरुस्ती विमा कंपनीकडून मोफत आणि कोणतीही किंमत वजावट न करता केली जाते
तथापि, तुम्ही या ऍड-ऑनचा लाभ फक्त दाखल केलेल्या पहिल्या दोन दाव्यांसाठीच घेऊ शकता. हे ऍड ऑन फक्त तुमच्या स्वत:च्या नुकसानीच्या कार विमा पॉलिसीसाठी किंवा सर्वसमावेशक कार विमा पॉलिसीसाठी लागू आहे.
3. पूर्ण इन्व्हॉइस किंमत संरक्षण | Return to Invoice Cover
जेव्हा तुम्ही चोरीमुळे किंवा संपूर्ण नुकसानीमुळे तुमच्या कारच्या पूर्ण नुकसान भरपाईसाठी दावा दाखल करता, तेव्हा Return to Invoice हे ऍड-ऑन खरेदी किंमत आणि नुकसानभरपाईच्या रकमेतील किंमतीतील फरक (अवमूल्यन झाल्यामुळे) भरण्यास मदत करते. तसेच, जर बाजारात समान मेक आणि मॉडेलची नवीन कार असेल, तर दाव्याची रक्कम आणि नवीन मॉडेलची किंमत यांच्यातील फरकाची रक्कमही परत मिळते. त्याचप्रमाणे, Return to Invoice ऍड ऑन घेतल्यास नोंदणी शुल्क (Registration fees) आणि तुम्ही कारवर खर्च केलेला रोड टॅक्स (road tax) देखील विमा कम्पनी भरते.
4. रोडसाइड असिस्टन्स कव्हर | Roadside Assistance Cover
रोडसाइड असिस्टन्स कव्हर ही एक ऍड ऑन आहे जी तुमच्या विमा उतरवलेल्या कारला आणि तुम्हाला चोवीस तास ब्रेकडाउन सहाय्य प्रदान करते, जर तुमची कार जवळपास कोणतीही मदत नसलेल्या दुर्गम ठिकाणी खराब झाली असेल. संपर्क केल्यावर तुमचा विमा प्रदाता तुमच्या वाहनासाठी इंधन (पेट्रोल/डिझेल) किंवा कार ओढून नेण्यासाठी एक टीम पाठवेल किंवा आपत्कालीन परिस्थितीत मेकॅनिकची सेवा देऊ करेल.
5. काच, फायबर आणि प्लॅस्टिकच्या भागांची दुरुस्ती| Repair of Glass, Fibre and Plastic Parts
हे ऍड-ऑन तुम्हाला गॅरेजमधून खराब झालेले काच, फायबर आणि प्लॅस्टिकचे भाग दुरुस्त करू देते आणि नंतर तुमच्या नो क्लेम बोनस सवलतीला प्रभावित न करता नुकसानीसाठी दावा करू देते. तथापि, तुमच्या कॉम्प्रेहेनसिव्ह चारचाकी विमा पॉलिसीवर प्रत्येक पॉलिसी वर्षासाठी फक्त एकच दुरुस्ती दावा (only one repair claim) मान्य केला जातो.
6. दैनिक भत्ता कव्हर | Daily Allowance Cover
जर तुमच्या कारला अपघात झाला आणि दुरुस्तीसाठी कार बराच काळ गॅरेजमध्ये पडून राहिली, तर डेली अलाऊन्स ऍड-ऑन (Daily Allowance Add-On) तुम्हाला तुमच्या कारशिवाय जसे की, बस, टॅक्सी, कॅब ई. ने प्रवासासाठी रक्कम प्रदान करते. चारचाकी वाहनांच्या विमा दाव्याच्या कारणास्तव ही रक्कम 10-15 दिवसांसाठी देय राहते.
7.आपत्कालीन वाहतूक आणि हॉटेल खर्च कव्हर | Emergency Transport and Hotel Expenses Cover
जर तुम्ही कॉम्प्रेहेनसिव्ह कार विमा पॉलिसी सोबत Emergency Transport and Hotel Expenses Cover हे Add-on घेतले असेल तर जेव्हा तुम्ही अपघातानंतर मधेच कुठेतरी अडकून पडता, तेव्हा तुम्हाला रात्रभर राहण्याचा खर्च आणि तुमच्या गंतव्यस्थानाच्या सर्वात जवळच्या शहरात पोहोचण्यासाठी प्रवासाचा खर्च मिळू शकतो.
8. चावी बदली कव्हर | Key Replacement Cover
Key Replacement Cover Add-On सह, तुम्ही कारची चावी हरवल्यास किंवा तुमची चोरी झालेली कार परत मिळाल्यास तुम्ही चाव्या विनामूल्य बदलू शकता.
9. इंजिन सुरक्षा कव्हर | Engine Secure Cover
तुम्ही पूर, महापूर किंवा पाणी साचण्याची शक्यता असलेल्या भागात राहत असल्यास, तुमचे इंजिन संरक्षित असले पाहिजे. तुम्ही तुमच्या कॉम्प्रेहेनसिव्ह कार विमा पॉलिसीमध्ये Engine Secure Cover हे Add- On निवडल्यास तुम्ही तुमच्या खिशातून अतिरिक्त खर्च न करता इंजिन दुरुस्त करू शकता. हे ऍड ऑन नसेल तर इंजिन दुरुस्तीचा खर्च खूप महागडा ठरतो.
10. टायर सुरक्षा कव्हर | Tyre Secure Cover
या ऍड ऑनसह तुम्ही खराब झालेले टायर किंवा ट्यूबची दुरुस्ती किंवा बदली करू शकता. तथापि, हे ऍड-ऑन केवळ अपघातात टायर आणि ट्यूबचे नुकसान किंवा खराब झाल्यास आर्थिक नुकसानीपासून संरक्षण करू शकते.
11. उपभोग्य वस्तूंचा खर्च | Consumables expenses
हा ऍड ऑन तुमच्या विमा उतरवलेल्या कारमधील उपभोग्य वस्तूंची किंमत समाविष्ट करतो जी हरवलेली आहे आणि अपघातामुळे बदलणे गरजेचे आहे. उपभोग्य वस्तूंमध्ये एअर कंडिशनर गॅस, इंजिन ऑइल, गिअरबॉक्स ऑइल, नट आणि बोल्ट, ऑइल फिल्टर इत्यादींचा समावेश होतो. मात्र, हा ऍड ऑन असूनही विम्यामध्ये इंधनाची किंमत समाविष्ट होत नाही.
12. वैयक्तिक वस्तूंचे नुकसान | Loss of Personal Belongings
अपघात झाल्यास हे ऍड-ऑन कपडे, व्हिडिओ टेप, ऑडिओ टेप आणि सीडी यासारख्या वैयक्तिक वस्तूंचे नुकसान किंवा चोरी झाल्यास विमा संरक्षण प्रदान करण्यास मदत करते. परंतु हे ऍड ऑन डेबिट आणि क्रेडिट कार्ड, दागिने, पैसे, घड्याळे इ. यासारख्या वस्तूंचे नुकसान किंवा चोरीची भरपाई करत नाही.
निष्कर्ष
तुम्हाला उपलब्ध असलेले विविध प्रकारचे कव्हरेज माहित असले पाहिजे जेणेकरून तुम्ही उपयुक्त ऍड-ऑन रायडर्ससह योग्य पॉलिसी निवडू शकता.

टिप्पणी पोस्ट करा
टिप्पणी पोस्ट करा